Domuz Gribine Karşı Bilgilendirme

Bir yandan grip mevsimi kapıyı çalıyor, öte yandan bu yıl davetsiz bir misafir daha gelecek gibi... Birbirlerine öyle benziyorlar ki, hepimizin kafası karıştı bile. Risk grubunda mıyız, aşı olmalı mıyız, ne önlem almalıyız? Yanıtları bu haberde.

Meksika'da başlayan bir salgınla dünya üzerinde 100'ün üzerinde insan hayatını kaybetti, bu sayı giderek de artıyor. Virüs diğer ülkelere yayıldığı gibi Türkiye'ye de sıçrayabilir. Salgının dünya çapına yayılıp yayılamayacağını kestirmek zor. Memorial Hastanesi Klinik Laboratuvarlar Koordinatörü Doç. Dr. Kenan Keskin bu sorunun cevabının salgın yapan virüsün bulaşıcılığının, insanların bağışıklık durumu, bildiğimiz grip virüsüne karşı toplumda zaten var olan antikorların çapraz koruyuculuğunun olup olmaması ve kişisel faktörlerle yakından ilişkili olduğunu söylüyor. İyisi mi biz düşmanı daha yakından tanıyalım.

Domuz gribi nedir?

Domuzlarda hastalığa yol açan bir mikroorganizma olan influenza tip A virüsünün insanlarda oluşturduğu solunum yolu hastalığı. Virüs şimdiye kadar insanlarda hastalığa yol açmamakta, sadece domuzlarda görülmekteydi. Ancak, mikroorganizmadaki değişime bağlı olarak ortaya Tip A H1N1 adlı yeni bir formu çıktı. Solunum yolu ile özellikle yakın temas, öksürmek ve hapşırmak suretiyle insandan insana bulaşabiliyor. Amerikan Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Birsen Çetin virüsün domuz, kuş ve insan influenza virüs yapılarının oluşturduğu bir hibrid virüs olduğunu söylüyor. Mevsimsel gripten farkı bu sayılan canlıları etkileyen bir genetik özelliğe sahip olması.

Belirtileri neler?

Mevsimsel gribe benzeyen belirtiler; ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı, öksürük, genel vücut ağrısı, halsizlik ve bitkinlik. Bazı vakalarda kusma ve ishal de görülüyor. Ağır vakalarda solunum yetmezliği ortaya çıkıyor. Ancak bazı vakalarda hiçbir belirti görülmüyor, bazı vakalar da ölümle sonuçlanabiliyor. Amerikan Hastanesi Klinik Labaratuvardan Dr Erhan Palaoğlu gençlerin ve orta yaştakilerin risk altında olduğunu söylüyor.

Aşısı var mı?

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr Selim Badur Domuz gribi aşısının tüm dünyada ancak belirli risk gruplarına yetebilecek oranda üretilebildiğini söylüyor; Bu risk gruplarının başında sağlık personeli, gebeler, 6-36 aylık bebekler, mevsimsel grip için risk gruplarını oluşturan süreğen hastalığı olanlar ve yaşlılar geliyor. Koruyucu aşı geliştirilmiş durumda. Ancak henüz ülkemizde kullanıma sunulmuş değil.

Antibiyotik grip ilacı mı?Genel olarak antibiyotik dendiği zaman bakteriler için üretilmiş olan ilaçlardan bahsediyoruz. Solunum yolu, sindirim sistemi, idrar yolu enfeksiyonları gibi bakteriyel vakalarda kullanılıyorlar. Dr. Hayri Aydın bildiğimiz antibiyotiklerin viral enfeksiyonlarda, yani virüslerin yol açtığı enfeksiyonlarda herhangi bir fayda göstermediğini söylüyor. Ancak grip virüsünün yol açtığı solunum hastalıklarına virüs antibiyotiklerinin faydası var. Gereksiz antibiyotik kullanımını önlemenin en kesin yolu tabii ki hangi hastalığın bakteriyel hangi hastalığını viral olduğunun, belirli bir kesinlikte ayırt edilebilmesi. Uzmanlar bugünkü teknolojiyle bu ayrımın kolay yapılamadığını, doktorların bile zorlandığını söylüyorlar. Tereddüt edilen durumlarda doktor gözetiminde bir kaç gün beklenip şikayetlerin iyiye mi, kötüye mi gittiği gözlenmeli. Gereksiz antibiyotik kullanımı sonucunda ortaya çıkan yan etkiler dışında sebebiyle bu ilaçlar işe yaramaz hale geliyor.

Nelere dikkat etmeli?

Mümkün olduğunca kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunmayın, kişisel hijyene önem verin. Dünya Sağlık Örgütü tarafından getirilmiş bir seyahat kısıtlaması yok. Gideceğiniz ülkenin yerel otoritelerinin öngördüğü tedbirlere uyun ve gerekirse maske kullanarak bulaşma riskini azaltın. Grip belirtileri görürseniz, en yakın sağlık kuruluşuna başvurun. Domuz gribinin, usulüne uygun hazırlanan domuz eti veya diğer domuz ürünlerinin yenmesiyle bulaştığına dair bulgu yok. Domuz virüsü, 70 derece ısıtılınca ölmekte. Bol sıvı gıda tüketin, iyi beslenin, dinlenmeye dikkat edin.

Hemen doktora başvurun!

Solunum güçlüğü veya nefes darlığı, göğüs ya da karın içinde ağrı veya basınç, ani baş dönmesi, şiddetli bulantı ve kusma şikâyetiniz varsa, hemen doktora gidin. Çocuklarda bunlara ek olarak mavimsi cilt rengi, sıvı alamama, uyanamama ve uyaranlara cevap verememe, döküntü, huzursuzluk, şiddetli ateş ve öksürük fark ederseniz hastaneye götürün.

Tedavisi var mı?

İlaç kullanımı, hastalığın seyrini hafifletiyor, hızlı bir iyileşmeyi sağlayabiliyor. Ciddi komplikasyonların da gelişmesi engellenmiş oluyor. Antiviral ilaçlara, doktor tavsiyesiyle semptomların görülmeye başlamasından itibaren ilk iki gün içinde başlanması gerekiyor.

Mevsimsel griple karıştırmayın
Grip de tehlikeli!
Amerikan Hastanesi İç Hastalıklar Uzmanı Dr. Bülent Yardımcı, gribin ciddi bir viral solunum sistemi hastalığı olduğunu söylüyor. Fakat üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileriyle başladığı ve nezle ile karıştırdığımız için genelde hafife alıyoruz. Oysa araştırmalar, tüm dünyada gripten ölüm oranlarının yüksekliğini ortaya koyuyor.

Belirtileri neler?

Ateş, kas ağrıları, baş ağrısı, halsizlik, kuru öksürük, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı ve akıntısı ile başlıyor. Normal seyrinde 3-7 günde iyileşiyor. Fakat yaşlı, çocuk ve direnci kıran ek hastalığı olanlarda sinüzit, zatürree, orta kulak iltihabı veya tüm vücuda yayılması ile kalp dokularının bile iltihaplanabileceği ciddi tablolara dönüşebiliyor. Şeker, kalp ve kronik akciğer hastalığı olanlarda, bu hastalıkları kötüleştirebiliyor. En ağır geçirenler çocuk ve yaşlılar.

Kimler aşı olmalı?

Gribin yayılmasını önlemek ve risk grubu olanları korumak için, her yıl grip aşısı yapılması öneriliyor. 6 ay -18 yaş arası çocuklar ve gençler, kronik akciğer, kalp damar, metabolik hastalığı olanlar, kortizon kullananlar, AİDS ve kanser hastaları, kas - sinir sistemi hastaları, yaşlılar, 3 ayını tamamlayan hamileler risk grubunda bulunuyor. Piyasada ölü virüslerle hazırlanan aşı yaygın ve güvenle yaptırılabilir. Zayıflatılmış virüslerle yapılan ve burundan sprey şeklinde verilen canlı aşıları ise doktora danışmadan yaptırmayın.